Teknik Analiz.
Teknik analiz, geçmiş fiyat hareketlerine bakarak, gelecekte oluşabilecek fiyat hareketlerini tahmin edebilmek olarak açıklanabilir. Yatırımcıların, özellikle forex gibi volatilitenin yüksek olduğu piyasalarda oldukça fazla başvurdukları bir analiz yöntemidir.
Destek ve Direnç Seviyesi Nedir?
Piyasalarda altın kuralların başında bir enstrümanın fiyatının sonsuza kadar düşmeyeceği ya da yükselmeyeceği yönündedir. Bir başka deyişle her düşüş trendi de yükseliş trendi de bir şekilde mutlaka sonlanır. Trendlerin döndüğü noktalarda ise destek ve direnç noktaları gündeme gelecektir. Destek seviyeleri, bir fiyat grafiğinde düşüş hareketinde birden fazla kere düşüş hareketlerinde fiyata destek olan, düşüşün sona erdiği seviyelerdir. Direnç seviyeleri ise bir fiyat grafiğinde yükseliş trendlerinin tekrarlı olarak geçmekte zorlandıkları, yükselişe karşı direnen seviyelerdir.
Formasyonlar
Bir paritenin oluşturduğu fiyat hareketleri bir takım formasyonlar şeklinde ortaya çıkabilir. Bu formasyonlar fiyatın ileride hangi yöne doğru gideceği konusunda yatırımcıya fikir verebilir ve yatırımcının karar vermesine yardımcı olabilir.
Hareketli Ortalamalar
Tüm finansal enstrümanlarda yaygın olarak kullanılabilen hareketli ortalama yöntemi, ilgili enstrümanın fiyat trendlerinin yönünün belirlenmesi için başvurulan bir yöntemdir. Trend belirlemenin yanında hareketli ortalamalar destek veya direnç seviyesi olarak da kullanılmaktadır. Adından da anlaşılabileceği gibi belirlenen periyotlarda oluşan gün sonu fiyatların ortalaması neticesinde oluşan ortalama fiyatları gösterir. Teknik analiz yapan kişinin belirlediği zaman periyotlarına göre hesaplanabilir. Örneğin 30 günlük hareketli ortalama grafiği, analizin yapıldığı günden geriye doğru 30 günün ortalamasını verir. Here geçen gün yeni bir veri ekleneceği için her gün için farklı bir 30 günlük hareketli ortalama fiyatı oluşacaktır.
Hareketli ortalamalar genellikle yatay seyretmeyen, düşüş ya da yükseliş trendinde olan yatırım araçlarının teknik analizinde kullanılmalıdır. Fiyat grafiği yatay seyreden piyasalarda yanlış sinyaller alarak gereksiz işlem yapmanıza neden olabilir.
Peki hareketli ortalamalar nasıl yorumlanmalıdır?
Belirlediğiniz bir zaman periyodundaki hareketli ortalama grafiği ile normal fiyat grafiği üst üste konur. Harekeli ortalama grafiğinin fiyat grafiğini kestiği noktalar bir trendin başlangıcına işaret edecektir. Eğer hareketli ortalama grafiği, fiyat grafiğini yukarıdan aşağıya kesiyorsa düşüş trendine, ortalama grafiği fiyat grafiğini aşağıdan yukarıya kesiyorsa ise yükseliş trendine girileceği olarak yorumlanır.
Hareketli ortalama için belirlenecek periyodun artması, teknik analizin hassasiyetini artıracaktır. Genellikle 5 günlük, 22 günlük, 100 günlük ve 200 günlük vadeler tercih edilir. Bu süreler çeşitli yatırım stratejilerine göre kurgulanmış periyotlar olup, her teknik analiz yapan yatırımcı kendi stratejisine göre, istediği vadeye göre grafik çalışması yapabilir.
MACD Göstergesi
Hareketli ortalamalardan türetilmiş olan bir tür teknik analiz göstergesi olan MACD indikatörü, forex piyasalarında en sık başvurulan teknik göstergeler arasındadır. Teknik açıdan değerlendirildiğinde iki farklı hareketli ortalama arasındaki ilişki üzerinden uygulayıcıların fiyatların yönü konusunda trend analizi yapmasına yardımcı olur. Matematiksel formülasyonu ise 26 günlük üssel hareketli ortalamadan 12 günlük üssel hareketli ortalamanın çıkarılması olarak açıklanabilir. Herhangi bir finansal enstrümana yatırım yapmadan önce piyasalardaki trendlerde yaşanabilecek olan değişimlerin algılanabilmesi için çok değerli bir teknik analiz göstergesidir.
MACD İndikatörü Nasıl Yorumlanır?
Yapılan matematiksel formülasyonu neticesinde MACD göstergesinin sıfır çizgisinin üzerinde olup olmamasına göre fiyat eğilimleri değerlendirilir. Eğer sonuç sıfırdan büyükse fiyat eğilimleri yükseliş yönünde, negatif ise fiyat eğilimleri düşüş yönünde olarak yorumlanır. Diğer bir deyişle MACD göstergesi sıfır değerinin üzerine çıktığı durumlarda o enstrüman için fiyatların yükselme eğilime yakın olduğu ve alım seviyelerinin yaklaştığı anlamına gelir. Eğer MACD değeri sıfırın altına iniyorsa fiyatların düşme eğilimine yakın olduğu ve mevcut yatırım stratejisine göre pozisyon alınmalıdır. Yani; elinizde bir hisse senedi varsa ve MACD değeri sıfırın altında ise fiyatların düşme ihtimali azalıyor demektir ve satış emri verilebilir.
RSI Göstergesi
Teknik analiz indikatörleri arasında en popüler yöntemlerden bir tanesi de RSI göstergesidir. Türkçe karşılığıyla göreceli güç indeksi (Relative Strength Index) olarak adlandırılan RSI, kullandığı matematiksel formülü sayesinde analizin çalıştırıldığı dönemdeki düşüşleri ve yükselişleri mevcut fiyat hareketi ile kıyaslar. Yapılan kıyas neticesinde yatırımcılara, analizi yapılan yatırım aracına ilişkin alım ya da satım sinyalleri gönderir. Matematiksel yöntem bakımından biraz daha detay verecek olursak; belirli bir dönemde yaşanan yükseliş ya da düşüş yönlü bir hareketin ardından fiyatların vermiş olduğu tepkileri, ortalamaları hesaplayarak, analizin yapıldığı andaki fiyatla kıyaslar. Yani RSI analizlerinde tüm veri seti ilgili yatırım enstrümanının geçmiş ve günümüzdeki talep gücüyle ilgilidir.
RSI Analizinde Grafik Nasıl Yorumlanır?
MetaTrader 5 işlem platformunda istediğiniz paritenin fiyat grafiğine RSI indikatörünü eklediğinizde size mevcut fiyat grafiğinin altında yeni bir veri alanı açılacaktır. Açılan RSI analizi alanında karşınıza çıkacak olan grafiğin dikey eksende 0’dan 100 birime kadar bir cetvel bulunurken, yatay eksende ise yatırım enstrümanın fiyat performansı yer alır. 0 ile 100 arasındaki dikey eksende 30 birim ile 70 birim aralığında iki sınırın çizildiğini göreceksiniz. Eksende oluşan RSI grafiğini bu düzlem üzerinde okumak çok kolaydır. 30 birime değen veya altına inen RSI grafiği için, enstrümanın aşırı satıldığı ve fiyatların yukarı yöne dönme olasılığının yükseldiği, yani alım sinyali verdiği şeklinde okunacaktır. Yükseliş trendindeki bir fiyat hareketinde ise RSI grafiği 70 birime değdiği ya da üzerine çıktığı durumda, enstrümanın aşırı alındığı ve mevcut fiyatların düşme ihtimalinin arttığı yani elinizdeki yatırım aracı için sat sinyalini verdiği söylenebilir.
Forex Piyasalarında RSI Grafiği Nasıl Yorumlanır?
RSI grafiğini 30 ile 70 sınırlarına değmesi ya da aşması dikkate alınabileceği gibi, ihtiyatlı yatırımcılar, grafiği bu iki sınıra doğru hareket ettiği seviyeleri de önemseyerek bir yatırım stratejisi geliştirebilir. Örneğin, dolar/TL için RSI analizinde 70 seviyesinin üzerine çıkan bir fiyat grafiği, Forex yatırımcısı kısa pozisyon açılabileceği şeklinde de yorumlayabilir. Benzer şekilde 70 grafiğine yaklaşan bir fiyat hareketi, uzun pozisyondaki forex yatırımcısı için bu pozisyonun kapatılması gereken dönemlerin yaklaştığının işaretçisidir.
Bollinger Band Göstergesi
Yorum kolaylığı nedeniyle teknik analiz yapan herkesin ilk başvurduğu yöntemlerin başında Bollinger Bant göstergesi gelir. Adını yöntemi geliştiren John Bollinger’dan alan gösterge, analiz yapılan yatırım enstrümanının fiyat performans grafiği üzerine giydirilen iki adet alt ve üst sınır bandından ibarettir. Alt ve üst sınır yorumlanarak, ilgili finansal araç hakkında al ya da sat sinyalleri oluşturulur. Bollinger Bantları yorumlanarak, yatırımcılar piyasanın hangi yönde hareket edeceğinin analizi yapılarak, fiyat trendlerinin kırılacağı noktalar konusunda sinyaller alınabilir. Birçok analiz yöntemine göre en büyük avantajı ise gerçek fiyat grafiği üzerine yerleştirildiği için okunması çok kolaydır. Aşağıdaki Bollinger bandı analiz grafiğinde de görülebileceği üzere iki Bollinger bandı(mavi), bunların ortasında kalan hareketli ortalama grafiği(kırmızı) ve mevcut enstrümanın fiyat grafiğinden(siyah) oluşan çıktılar yorumlanır.
MetaTrader işlem platformunda Bollinger Bantları göstergesini kullanırken hareketli ortalama için periyot ve standart sapma değerinin girilmesi gerekiyor. Genellikle bu değerler için kısa vadeli kararlarda hareketli ortalama için 20, standart sapma için 2 değeri yazılır. Eğer Bollinger bandı indikatörü ile daha uzun vadeli analiz yapılmak isteniyorsa, bu değerlerin artırılmasıyla analizden daha doğru sonuçlar alınabilir.
Bollinger Bantları Grafiği Nasıl Yorumlanır?
Bollinger bantlarının matematiksel formülü, fiyatların, hareketli ortalamadan ne kadar uzaklaştığının belirlenmesini sağlar. Finansal ve matematiksel olarak aynı değerler olmasa da Bollinger Bantları destek ve direnç noktaları gibi değerlendirilebilir. Burada en kritik husus, fiyat çizgisi Bollinger Bantları’nın arasında kaldığı sürece işlem yapılması tavsiye edilmez. Fiyat çizgisi bantları kestiğinde sinyal olarak algılanarak işlem yapılmasında fayda vardır.
Fiyat grafiğinin alt Bollinger Bantları’na yaklaşması fiyatlardaki düşüş eğilimin yükseliş yönüne dönebileceği anlamına gelirken, kesişme yaşandığında al sinyali olarak yorumlanır. Fiyat grafiğinin üst Bollinger Bandı’na doğru yaklaşması ise fiyatlardaki yükseliş trendinin düşüş yönüne dönebileceğine işaret eder ve kesiştiği anda sat sinyali üretilmiş olur.
Sadece fiyat grafiğinin bantlar içerisindeki hareketi değil, Bollinger Bantları’nın genişliği ya da darlığı da piyasalar hakkında farklı bilgiler verir. Eğer Bollinger Bantları daralıyorsa, bu durum piyasanın daraldığı anlamına gelirken, eğer Bollinger çizgileri kesişiyorsa, devam eden trendin tam tersi yönünde bir düzeltme hareketi beklenir.
